Tarsus’ta uzunca süredir ‘Şehir Tiyatrosu’nun akıbetinin ne olacağı gündemdeki yerini korurken, Tarsus Şehir Tiyatrosu’nun Genel Sanat Yönetmeni Tayfun Bağcı, “tiyatrolarının kapatılmadığını” söyledi. Bağcı, iddiaların yanlış olduğunu vurgularken, eski Başkan Haluk Bozdoğan dönemi hakkında çarpıcı ifadeler kullandı.
✍ Haber: İsmail Sarp Aykurt (Çukurova Bülten Haber Merkezi)
Uzunca bir süredir basında ve kamuoyunda Tarsus Şehir Tiyatrosu ismi dolaşıyor. Ulusal basında yer alan birçok haber, Tarsus Şehir Tiyatrosu’nun Tarsus Belediyesi tarafından ‘tasarruf tedbirleri’ gerekçesiyle kapatıldığını, tiyatro oyuncularının Belediye Başkanı Ali Boltaç’ın tasarrufuyla belediyenin başka birimlerinde çalışmak üzere görevlendirildiğini duyurdu.
Tarsus Belediye Başkanı Ali Boltaç ise konuya ilişkin yaptığı açıklamalarda, Tarsus Şehir Tiyatrosu’nun faaliyetlerinde bazı zorunlu düzenlemelere gitmek durumunda kaldıklarını ancak tiyatroyu kapatmadıklarını söylemişti. Boltaç, bu durumun ‘geçici bir durum’ olduğunu da aktarmıştı.
Öte yandan hem kent kamuoyu hem de ulusal ölçekte birçok kurumdan kişi bu kararın yanlış olduğunu ve kararın hızlıca geri çekilmesi gerektiğini belirtirken, belediyeye gösterilen tepkiler, ‘tiyatrodan, sanattan tasarruf yapılamayacağı’ vurgusuyla öne çıktı. Kimi tiyatrocular ise konu hakkında basına demeç verirken, Çukurova Bülten’e daha önce konu hakkında konuşan ve belediye bünyesinde yer alan kişiler, belediyenin tiyatroyu kapatmak gibi bir yaklaşımı olmadığını, yeni bir planlamanın yapıldığını söylemiş ve mevcut durumun yeni bir ‘rotaya’ ihtiyacı olduğunun altını çizmişlerdi.
Ancak tartışmalar henüz bitmiş değil.
Çukurova Bülten’e konu hakkında açıklamalarda bulunan Tarsus Şehir Tiyatrosu Genel Sanat Yönetmeni Tayfun Bağcı, konu hakkında dikkat çeken ifadeler kullandı.
Tiyatrolarının kapanmadığını ve işin arka planında farklı şeylerin olduğunu vurgulayan Bağcı, isimleri hakkında ‘ikili bir durum’ yaratıldığını söyledi ve eski Tarsus Belediye Başkanı Bozdoğan dönemindeki uygulamaların buna sebep olduğunu anlattı.
“BİZ ÇALIŞMALARIMIZI SÜRDÜRMEYE DEVAM EDİYORUZ”
Tarsus Şehir Tiyatrosu ve Sanat Topluluğu hakkındaki tartışma henüz gündemdeki yerini koruyor. Kapandığı ve bünyesinde yer alan oyuncuların işsiz kaldığı ya da belediye içerisinde başka pozisyonlarda çalışmaya zorlandığı iddialar arasında. Siz de Tarsus Şehir Tiyatrosu’nun Genel Sanat Yönetmeni olarak görev yapıyorsunuz. Bize Tarsus Şehir Tiyatrosu’ndan bahsetmenizi istesek?
Bence, Tarsus Şehir Tiyatrosu tarihini öncelikle ele almak gerekli. Şöyle aktarayım, 1960’lı yıllarda Haşmet Zeybek, Yusuf Öz ve Halkevi’nden arkadaşları öncülüğünde, Tarsus Meydan Sahnesi, Tarsus Halk Tiyatrosu ve sonrasında Tarsus Şehir Tiyatrosu kuruluyor. 2000’li yıllara kadar kimi zaman kapanan, kimi zaman açılan, bazen belediye bünyesinde bazen de özel tiyatro olarak çalışmalarını sürdüren bir oluşumdan bahsediyoruz. 2000’li yılların başında dönemin Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz, Yusuf Öz’ün de içinde bulunduğu bir kadroyla tiyatroyu belediye bünyesine alıyor ve deyim yerindeyse Tarsus Şehir Tiyatrosu’nu yeniden inşa ediyor.
2014 yılında ise dönemin Belediye Başkanı Şevket Can, yeni çıkan bir yasayla dönemin Şehir Tiyatrosu kadrosunu Mersin Büyükşehir Belediyesi’ne bağlıyor. Yusuf Öz, Büyükşehir bünyesine girmeyi reddediyor ve Tarsus Şehir Tiyatrosu’nun isim haklarını da alarak Tarsus’ta özel bir tiyatro olarak oyun üretmeye devam ediyor.
2015’te yılında ise ben de Yusuf hocayla çalışmaya başladım. 2017’ye kadar Genel Sanat Yönetmenliğini Yusuf Hoca üstlendi. 2017’de Genel Sanat Yönetmenliği görevini ve isim haklarını da bana devretti. O tarihlerde biz de atölye olarak kullandığımız nikah salonunun alt katını oda tiyatrosuna çevirdik ve o tarihten bugüne kadar her hafta farklı bir oyun iddiasıyla çalışmalarımızı sürdürmekteyiz.
Özetle, ortada sizin dediğiniz ya da basına yansıdığı gibi kapanan bir tiyatro yok. Mevcut Başkan Ali Bey de katıldığı programlarda bunu dile getirmişti.
“AÇIKLAMA YAPMA İHTİYACI DUYMADIK…”
Peki siz bu zamana kadar bu durumdan ne kadar etkilendiniz? Çünkü gerçekten de ulusal basına yansıyan bir süreç ortaya çıktı ve yeni iddialar da bunu izledi. Siz Tarsus Şehir Tiyatrosu ismiyle sanıyorum ki bir açıklama da yapmadınız. Siz ve ekibiniz bu durum hakkında ne düşünüyor?
Açıklama yapma ihtiyacı duymadık. Çünkü ortada gerçek anlamda bir işten atılan, greve çıkan ya da tepki açıklaması yapan kimseyi bulamadık. Dedikodu ve karalama kampanyalarından öte bir şey bulduğumuzu söyleyemeyeceğim. İddia edilen sıkıntıları biz başka belediyelerden gördük. Sürgüne gönderilen, işten atılan meslektaşlarımız da oldu ve biz devrimci bir tiyatro olarak her seferinde de tepkimizi ortaya koyduk. Ancak burada ne işten atılan var ne de bu yönde açıklama yapan birisi bulunuyor. Bir grup arkadaşımız başkan değiştikten sonra istifa edip açıklama yaptılar, kimi gazetelere demeç verdiler. Bunun dışında kalan arkadaşlar ise belediye bünyesinde çalışmaya devam ediyorlar.
“BİLGİ KİRLİLİĞİ OLDUKÇA YOĞUN”
O zaman burada bir bilgi kirliliği mi yaşandı demek istiyorsunuz? İşin aslı nedir o zaman? Siz nasıl değerlendirirsiniz?
Ciddi bir bilgi kirliliği ve yanlış anlaşılma olduğunu söylüyorum. Tarsus Şehir Tiyatrosu olarak biz kapanmadık. Tam aksine yeni seçilen başkan Ali Boltaç, geçmişte tiyatroya katkıları olan biri ve biz sürece açıkçası umutla baktık.
İKİ ŞEHİR TİYATROSU MU VAR?
Dedikleriniz ulusal basına yansıyan birçok haberden farklı duruyor. O halde neden basında bu tarz haberler servis edildi? Burada bir kasıt mı aramak lazım? Burayla bağlantılı olacak şekilde sorayım. Peki, neden iki Şehir Tiyatrosu var? Bunu nasıl değerlendirmeliyiz?
Şöyle anlatayım. Bundan önceki başkan Haluk Bozdoğan, seçildikten sonra belediye bünyesinde bir tiyatro kurmak istedi. O dönem şehirde zaten düzenli olarak sahne alan bir tiyatro ekibi vardı. Başka bir tiyatro ekibinin kurulması bizim için olumlu bir gelişme oldu. Ardından belediye tiyatrosu kuruluş aşamasında ekibin ismini nedense “Tarsus Şehir Tiyatrosu” yapmak istedi. Biz de başlangıçta bu duruma karşı çıkmadık. Belediye kaynaklarıyla Tarsus Şehir Tiyatrosu’nun çok daha iyi işler yapacağını düşündük. Ancak o dönem pandemi dönemiydi ve tiyatrolar haliyle kapalıydı. Biz de kapanmayı bile düşünür hale geldik.
Yine o dönem, Mersin Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Adana Seyhan Belediyesi kurumsal olarak, şimdiki başkan ve dönemin Belediye Meclis Üyesi Ali Boltaç başta olmak üzere diğer birçok isim de bireysel düzeyde bize destek olmaya çalıştı. Yani, Tarsus Belediyesi dışında birçok yerden destek alıp bu dönemi, amiyane tabirle “batmadan” aşmayı başardık. Biz de dolayısıyla isim hakkımızı, Tarsus Şehir Tiyatrosu ismini belediyeye vermedik. Yasal olarak da durum böyle. Ayrıca sadece bize de değil bölgede tiyatro yapan hiçbir ekibe ne pandemide ne de deprem zamanında en ufak bir dayanışma göstermediler. Hatta fiyatı karşılığında sahnelerini bile bize kiraya vermeye yanaşmadılar.
“İSMİMİZİ USULSÜZ BİR ŞEKİLDE KULLANMAYI SÜRDÜRDÜLER”
O zaman niçin ‘Tarsus Şehir Tiyatrosu’ ismi kullanmakta ısrar edildi?
Aslında bu ismi direkt kullanmadılar. Bazı yerlerde bu isim “Belediye Tiyatrosu” oldu, bazılarında ise “Tarsus Belediyesi Tiyatro Ekibi”… Kimi zaman ise Tarsus Şehir Tiyatrosu lanse edildi. Mesela sosyal medya hesaplarında bu ismin sonuna alt tire koyup ismi kullanma yoluna gittiler. Özetle, bu usulsüz kullanımlardan dolayı böyle bir karışıklık söz konusu oldu, diyebilirim.
“BOZDOĞAN ÜCRETLİ YA DA ÜCRETSİZ SAHNE ALAMAYACAĞIMIZI SÖYLEDİ”
Peki, hiç temas kurmayı düşünmediniz mi?Ya da süreç içerisinde çözümlenmedi mi bu problem? Sonuçta tiyatro ekiplerinin, hele ki bu dönemde birbirleriyle dayanışması gerekmez miydi?
Oldu tabiki. Karşımızda öyle bir ‘kibir abidesi’yle karşılaştık ki düşmanlıktan öteye bir ilişkimiz oldu diyemeyeceğim. En son yaşadığımız sıkıntıda eski Tarsus Belediyesi Belediye Başkanı Haluk Bozdoğan tarafından ücretli ya da ücretsiz Tarsus’ta sahne alamayacağımız söylendi. Aynı günün akşamında, Tarsus Nikah Salonu’nun olduğu bizim de atölyemizin bulunduğu park olan Atatürk Gençlik Parkı’nda açık havada bir oyun sergiledik. Biz oyunumuz esnasında Tarsus Belediyesi tarafından bir engelleme beklerken, ne ilginçtir ki Mersin Büyükşehir Belediyesi Meclis Üyeleri ve Başkan Vahap Seçer ile mevcut Başkan Ali Boltaç bizi izlemeye geldi.
Bu yaşananlardan sonra, Mersin Büyükşehir bize ve bölgedeki diğer tiyatrolara desteğini artırdı.
“HAYDİ BİZE DÜŞMANLIK YAPTINIZ…”
Diğer soruma geçmeden, gerçekten de merak ettiğim bir şey var. Neden size karşı böyle bir tavır olduğunu düşünüyorsunuz? Yani diğer ekiple, Belediye Başkanı Bozdoğan ile ya da başka bir gerekçeyle bir sorun mu yaşadınız?
En başta hiçbir fikrimiz yoktu ve arkadaşların bir kibirle hareket ettiklerini düşündük. Ama süreç bize bunun böyle olmadığını düşündürttü. Örneğin, Mersin bölgesindeki 6 özel tiyatro ve bunlardan biri de biziz, Büyükşehir ile birlikte iki yaz dönemi boyunca “Köy Bizim Şenlik Bizim” tiyatro etkinliği yaptık, köylere tiyatro götürdük. Zannediyorum ki ikinci senemizde yaklaşık 70 köy ziyaret edildi. Her köyde etkinlik yapıldı ve işin toplam bütçesi sanıyorum ki 1 milyonu bulmamıştır. Yine aynı dönemde Tarsus Belediyesi, Tarsus’un farklı mahallelerinde tiyatro etkinliği düzenledi ve yaklaşık 20 mahallede oyun sergilediler. Duyduğumuza göre de 7 Milyon civarında bir masraf yapmışlar. Buna benzer iddiaları tüm Tarsus duydu. Biz de bize yapılan bu düşmanlığın nedenini bu tür usulsüzlüklerin duyulmaması çabasının bir neticesi olarak düşündük.
Bir örnek daha vereyim, Hatay İskenderun’da depremden etkilenmiş olan tiyatro ekibi Ortak Sahne’nin, ücretini de vermek koşuluyla bu kişilerden salonlarını kullanmayı talep etmesine dahi olumlu yanıt vermeyen bir anlayıştan bahsediyorum.
Haydi bize düşman olmayı tercih ettiniz yerelde, peki deprem dayanışması konusunda da mı bu kadar acizsiniz?
Bu nedenle biraz da son dönemdeki tepkilerin yoğun olarak bulunduğumuz bölgeden değil de çok alakasız coğrafyalardan gelmesinin bu gerekçelerle olduğunu tahmin ettik.
“ALİ BEY İLE TANIŞIKLIĞIMIZ…”
Farklı bir soruyla devam edelim. Peki size şimdiki başkan Ali Boltaç destek veriyor diyebilir miyiz? Yani, böyle mi anlamamız gerekiyor?
Hayır, “bize” diye tarif edebileceğimiz bir destek yok. Ama kendisinin yeğeni yıllar önce bizim atölyemizde yer aldı ve tanışıklığımız ordan geliyor. Kendisi yeğenini kurstan almaya geldiğinde, atölyemizin fiziksel yetersizliği üzerine sohbet ettiğimizi çok iyi hatırlıyorum. O da atölyenin tadilatını tek başına üstlendi. O vesileyle tanıştık yani. Sonrasında da gerek pandemi gerek deprem döneminde ekibimizle ilişkisi devam etti.
“DİLERİM İSTEDİĞİMİZ, DÜŞÜNDÜĞÜMÜZ GİBİ OLUR”
O zaman son olarak şunu sormak isterim. Bundan sonraki süreçte nasıl bir yol izleyeceksiniz? Bir işbirliği söz konusu mu? Siz Tarsus Şehir Tiyatrosu olarak yaz dönemi ve sonrası için neler planlıyorsunuz?
Açıkçası, belediyeyle nasıl bir işbirliği olur, bilmiyoruz. Biz ekibimizle çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Sosyal medya hesabımızdan da görebilirsiniz. Yaz dönemi tiyatrocular için bir hazırlık dönemine de işaret eder, biliyorsunuz. Yeni dönem eylül ayında başlıyor. Belediye için de son olarak şunu demek isterim. Yıllardır tiyatroyu desteklediğine birebir şahit olduğumuz birinin başkanlığa seçilmesi bizi açıkçası umutlandırdı. Dilerim ki düşündüğümüz gibi de olur.
